Տաք ճաշ՝ միայնակ ծերերի համար
Երբ Էմմա Գասպարյանն իր ընկերուհիների հետ ճաշարան մտավ և տեղավորվեց սեղաններից մեկի մոտ, ոչ ոք չէր էլ մտածի, որ արդեն 82 տարեկան է: Դա հետո պարզվեց, երբ պատրաստակամությամբ համաձայնեց պատմել իր կյանքի պատմությունը:
Մասիս քաղաքի Հայկական Կարմիր խաչի ընկերության բարեգործական ճաշարանն աշխուժանում է ժամը 2-ից 3-ը՝ այստեղ են շտապում միայնակ ծերերը, որոնք օրը մեկ անգամ բարձր կալորիականությամբ տաք ճաշ են ստանում, քաղցրեղեն ու հյութ կամ թեյ:
Տիկին Էմման միշտ գալիս է կոկիկ հագնված ու հարդարված, վզին մարգարիտներ են, եղունգները՝ ներկված:
- Նա միշտ էլ այդպիսի տեսք ունի, չմտածեք, թե հյուր եք եկել, դրա համար է տոնական հագել, - ասում է ՀԿԽԸ Արարատի մարզային մասնաճյուղի տնօրեն Ռիտա Մանուկյանը, որն արդեն երեք ամիս է մարզում բարեգործական ճաշարանի կազմակերպման գործին է:
Շվեյցարական Կարմիր խաչի աջակցությամբ՝ Հայկական Կարմիր խաչի ընկերությունն այս տարվա հուլիսից գործարկեց «Սնունդ ՀՀ 4 մարզերի համար» ծրագիրը՝ Լոռու, Շիրակի, Արարատի և Արմավիրի մարզերում ՝ նպատակ ունենալով յուրաքանչյուր մարզում 80 միայնակ տարեցի ապահովել սննդարար ճաշով: Շահառուներն ընտրվել են հստակ որոշված կարիքների և մշակված չափանիշների հիման վրա: Գործընթացն իրականացվել է սերտորեն համագործակցելով տեղական ինքնակառավարման մարմինների, հատկապես՝ մարզպետարանների և քաղաքապետարանների սոցիալական հարցերի բաժինների հետ:
Ծրագրի բյուջեն բավական սահմանափակ էր, և անհրաժեշտ բոլոր ծախսերը հոգալու համար Հայկական Կարմիր խաչի ընկերությունը ձեռնամուխ եղավ ռեսուրսների մոբիլիզացմանը՝ օգտագործելով արդեն ստեղծված ամուր համագործակցություններն ու հաստատելով նորերը: Այդպես՝ Արմավիրի մարզպետարանը անվճար տարածք է տրամադրել ճաշարանի համար և վճարել կոմունալ ծախսերը, Մասիս քաղաքի քաղաքապետը ներդրում է ունեցել տարածքի վերանորոգման գործընթացում, որը տրամադրել է մասնավոր անձ, Արմավիրի քաղաքային տրանսպորտի սեփականատերերի համաձայնությամբ ծերերին անվճար հասցնում են ճաշարան և հետ են տանում, իսկ «Ապարան» ջրի գործարանը շահառուներին ապահովում է խմելու ջրով :
- Ծրագիրն իրագործվել է քայլ առ քայլ մոտեցմամբ՝ սկսելով 20 շահառուից և մի քանի շաբաթում հասնելով 50-ի: Ամեն շաբաթ մանրակրկիտ գնահատում է իրականացվել՝ հաջորդ շաբաթ ճաշարանի աշխատանքը բարելավելու և պլանավորելու համար: Շահառուների կարծքիներն ու տպավորությունները հաշվի առնելով ճաշացանկը փոփոխվել է, օրինակ՝ նրանք ավելի շատ ապուր են նախընտրել, և խնդրել են հանել հնդկաձավարը, - ասում է ծրագրի համակարգող, ՀԿԽԸ Երիտասարդական, կամավորության ու անդամակցության բաժնի ղեկավար Կատարինա Վարդանյանը:
Շիրակում և Լոռիում ճաշը մատակարարվում է ՀԿԽԸ կողմից իրականացվող մեկ այլ՝ «Համայնքային ինտեգրացված տնային խնամք և առողջ ծերացում» ծրագրի շահառուներին՝ անկողնային միայնակ ծերերին (22 շահառու՝ Շիրակում և 23 շահառու՝ Լոռիում):
- Շատ համեղ ու կարևորը կշտացնող է ճաշը, - ոգևորված պատմում է տիկին Էմման. – Կարմիր խաչը փրկեց ինձ: Հիմա Մասիսում մենակ եմ ապրում՝ վարձով, մի նեղ սենյակ է: Այս մի անգամը, որ այստեղ եմ սնվում, արդեն ինձ համար մեծ օգնություն է: Այսքան բան որտեղից պետք է առնեի, բերեի պատրաստեի:
Տիկին Էմման Աշտարակում է ծնվել, երբ ամուսնացել է, ամուսնու հետ տեղափոխվել են Երևան, ինքը երկար տարիներ տոմսավաճառ է աշխատել, իսկ ամուսինը՝ վարորդ: Երկու դուստր ունի ու մի որդի, ամուսինը մահացել է: Արդեն 9 թոռ ու ծոռ ունի, բայց իրեն միայն մի աղջիկն է կարողանում օգնել, որդին կուրացել է, չի կարողանում աշխատել, մյուս աղջիկն էլ Երևանում է ապրում, հաճախ չի կարողանում իրեն այցելել: Որդին իր մեծ ընտանիքով ապրում է Ռանչպար գյուղում, երբ մեծ թոռն ամուսնացել է, տիկին Էմման իր սենյակը թողել է նրանց ու տեղափոխվել Մասիս:
- Շատ խեղճ են իմ երեխաները, հազիվ իրենց են կարողանում պահել, ինձ ինչպե՞ս օգնեն, -պատմում է տիկին Էմման, - սոված էլ լինեմ, աղջկաս չեմ ասում, իմ մասին չեմ մտածում արդեն, միայն վախենում եմ, հանկարծ անկողին չընկնեմ, բեռ դառնամ: Ժամանակին 30 կիլոգրամը բարձրացնում էի, հիմա համ ոտքիս մեջ երկաթ կա, համ էլ ձեռքերս են ցավում: Բայց դեղ էլ չեմ խմում՝ չեմ ուզում օրգանիզմս դեղի սովորեցնել:
Կամավորներն ու աշխատակիցները նշում են, որ շատ տատիկ-պապիկներ գալիս են նաև իրար տեսնելու, զրուցելու, շփվելու համար: Առջևում ձմեռ է, և կյանքի բերումով միայնակ մնացած այս մարդկանց համար Կարմիր խաչն է դառնալու այն անկյունը, որտեղ կգտնեն ոչ միայն մի աման տաք ճաշ, այլև մարդկային ջերմություն ու հոգատարություն: